Bilgisayar kullanıcılarından sıkça duyduğum sıkıntılar arasında performansın düşüklüğü, takılmalar, ısı yüksekliği gibi sorunlar başta geliyor.

Bu tür sorunlarla karşılaşıldığında ilk verilen tepki bilgisayarın donanımsal sorunu olduğu, aşırı ısınmanın bilgisayarın eskimesinden ya da donanımda bir arıza olmasından kaynaklandığı  şeklinde olur.

Sorun tespiti: Öncelikle sorunun neden kaynaklandığını bulmanız gerekiyor.

Yavaş çalışan bir bilgisayarını varsa; Bilgisayarınızdaki yavaşlamanın nedeni yazılımsal da olabilir, donanımsal da. Her arızanın veya sorunun nedeni donanım değildir. Bunu en kolay anladığımız yöntem aslında işletim sisteminin yeniden kurulduğu zamanlardır. Donanımın yavaşladığını düşünürsünüz, bir format atarsınız işletim sistemini sıfır kurarsınız bilgisayar birden uçmaya başlar. Bu tür sorunları önceden önlemek için bilgisayarınızı düzenli ve temiz tutmanızda fayda var. Arka planda gereksiz çalışan programları kaldırabilir, mekanik diskiniz varsa eğer disk birleştirme yapabilir, gereksiz dosyaları silecek ccleaner gibi programlardan da faydalanabilir siniz. Program kaldırma işlemini de windows “program ekle kaldır” yerine bu iş için özelleşmiş 3. parti programları kullanmanızda fayda var. Genelde programları kaldırdığınızda bunlar perk çok kalıntıyı sistemde bırakırlar. bu kalıntılardan da kurtulmak için revo uninstaller, iobit uninstaller gibi programlardan faydalanabilirsiniz. web de “uninstaller” kelimesini aratarak en iyi programlar arasından seçmeniz de mümkündür.

En çok sistem kaynağı kullanan programları bulun: Bunun için en basit yapacağınız şeh görev yöneticisini açmak. CTRL+Shift+Esc tuşlarına bastığınızda karşınıza gelen ekran eğer aşağıdaki gibiyse “diğer ayrıntılar” kısmına tıklayın.

Karşınıza aşağıdaki pencere gelecek.

Buradan en çok sistem kaynağı tüketen uygulamaları bulabilirsiniz. Basit bir program güncelleme yaparken işlemciyi %90-100 gibi seviyelere çıkarıyor olabilir. Bunları tespit ettiğinizde programın ne olduğunu bilmiyorsanız kapatmadan önce internette kısa bir araştırma yapın.

Buranın sağ tarafında başlangıç bölümü mevcut. Burada ilk açılışta çalışan programları bulun ve önemsiz olanları kapatın. Bu sizin bilgisayar açılış sürenizi de etkileyecektir.

Sistem animasyonlarını kapatın: Bu da aslında çok eski bir windows taktiğidir. Eğer bilgisayarınız eski ve artık her pencere açılışında bile yavaş tepki veriyor olabilir. Aşağıdaki ayarları deneyerek sisteminizdeki görsellik ve animasyondan feragat ederek çok hızlı bir bilgisayara sahip olabilir siniz.

Bilgisayarım (ya da bu bilgisayar) sağ tıklayarak özellikleri seçin.

Açılan pencereden Gelişmiş sistem ayarlarını seçin ve burada performans bölümündeki ayarlar’a tıklayın.

Açılan pencere de istediğiniz kısımların yanındaki tik’i kaldırarak kapatabilirsiniz. Ya da “en iyi performans için ayarla” seçeneğini seçerek de tümünü kapatabilir siniz.

Antivirüs ve Antimalware programlarla sisteminizi taratın: Sisteminiz çok iyi olmasına rağmen zararlı yazılımlar yavaşlamasına neden olabilir. Bunun için bilgisayarınızda mutlaka güncel bir antivirüs yazılımı olmalı. Bununla yapacağınız ayrıntılı bir taramanın ardından zararlı yazılımlardan kurtulabilir ve daha sağlıklı bir bilgisayara sahip olabilir siniz. Zararlı yazılım bulaşmaması için elbette girdiğiniz sitelere de dikkat etmeli emin olmadığınız bir yerden yazılım, video, müzik indir memelisiniz.  Tabi ki bilmediğiniz flash bellekleri bilgisayarınıza takmaktan da kaçınmalısınız.

Sistem tepsisindeki uygulamaları kapatın: windows sağ alt köşesinde göreceğiniz programlar arka planda çalışır ve sisteminizde zaman zaman oldukça fazla kaynak tüketebilirler. Bunların neler olduğuna bakıp önemsiz bir uygulama varsa kapatın.

Windows Bilgisayarınızı Sıfırlayın: Bilgisayarınızı uzun zamandır kullandığınız için sorunu tespit etmekte zorlandığınız bir sıkıntı ile karşı karşıya kalabilir siniz. Bunun sonucunda windows’u silip baştan kurmakla uğraşmak yerine windows’un bilgisayar sıfırlama özelliğini kullanabilir siniz. Bu işlemi yaptığınızda sistemdeki programlarınız sizlinir ve windows baştan kurulurken dosyalarınız silinmez. Tabi ki yine de siz tüm önemli dosyalarınızı yedekleyin (ne olur ne olmaz) çünkü işlem esnasında yanlış bir işlem seçerek dosyalarınızı silmeniz de mümkün. Bu menüye erişmek için aşağıdaki yolu takip edin.

windows+x tuşuna basın ya da başlat’a sağ tıklayın. açılan menüden ayarlar—> Güncelleştirme ve güvenlik –> Kurtarma

Burada bu bilgisayarı sıfırla seçeneği altında “başlayın” tuşuna basın. İlerleyen seçeneklerde dosyaları sakla seçeneğini seçmeyi unutmayın

Sisteminize SSD ekleyin:  Bilgisayarı yavaşlayan kullanıcıların ilk yapmayı düşündüğü şey ram yükseltmesidir. Halbuki çoğu durumda sisteminizi yavaşlatan parça mekanik disktir. Her ne kadar sisteminize iyi baksanız da arka planda çalışması gereken programları (antivirüs yazılımları gibi) yükledikçe sisteminizde yavaşlamayı daha çok fark edeceksiniz. Bunların bazıları sizin haberiniz olmadan çalışmaya başlar ve birden sistemde yavaşlamalar meydana gelir. Özellikle her makanik disk kullanan cihazda antivirüs yükledikten sonra hissedilir bir yavaşlama olabilir ki bu normaldir. Sisteminizi hızlandırmak için bu diski bir SSD ile değiştirebilirsiniz. SSD maliyetleri yüksek olduğu için depolama alanından da feragat etmemek için sisteminizde hem SSD hem Harddisk aynı anda da kullanabilirsiniz. Güncel notebookların bazılarında M.2 SSD slotu bulunmakta. Eğer cihazınızda M.2 slotu boş olarak duruyorsa buraya takacağınız uygun SSD ile donanım yükseltmesini hızlıca çözebilir ve harddisk’inizi de sökmemiş olursunuz.

Dikkat edeceğiniz nokta işletim sisteminiz de bu kısma kurmanız gerektiği bunun için mevcut işletim sistemini “Clone” denilen yöntemle uygun yazılım kullanarak kopyalamalısınız. Bu konudan başka ileri ki bir yazımda daha ayrıntılı bahsedeceğim. Sistem imajı alındığı zaman aynı boyutta olmayan diske imaj yüklemek sorun olabilir.

Bunun haricinde Caddy denilen aparat ile DVD sürücüden ssd de takabilmeniz mümkün. İsminin herkes caddy olarak bilmediği için “dvd yuvasına ssd takmak için aparat-adaptör varmı?” şeklinde de sorarak arayabilir veya google’da “ssd caddy” şeklinde arama yaparak da bu parçayı bulabilirsiniz.